Nader verklaard: Dilemma bij gedwongen huisvesting statushouders in Westland. We willen het anders, maar helaas is dat niet mogelijk!

Wekelijks krijgen we als Westland Verstandig meerdere vragen over de huisvesting van statushouders in een deel van onze Westlandse sociale huurwoningen. Onze inwoners begrijpen terecht niet en kunnen daar ook geen begrip voor hebben, dat statushouders wel een woning krijgen terwijl de Westlanders niet aan de bak komen, vaak al jaren op een wachtlijst staan en ook zeer dringend een woning nodig hebben. Ook voor Westland Verstandig geldt dat we zo min mogelijk statushouders in onze reguliere sociale huurwoningen willen huisvesten. Maar helaas is de praktijk lastiger dan deze mening uit te voeren.

De cijfers:
Vanaf 1 januari 2018 tot nu zijn er 816 verplicht te plaatsen statushouders in Westland gehuisvest in 266 sociale huurwoningen.

Wat is er gaande?

Een statushouder is een asielzoeker waaraan een verblijfsvergunning is verstrekt door het Rijk. Westland huisvest geen asielzoekers. Volgens landelijke regels zijn de gemeenten verplicht de statushouders een woning te geven. De statushouders worden door het COA over Nederland verdeeld. Aan iedere gemeente worden jaarlijks oplopende aantallen statushouders toegewezen en de gemeenten zijn verplicht die mensen een dak boven het hoofd te geven. Hoe gemeenten dat doen, mogen ze zelf bepalen. Een praktisch probleem is dat statushouders vaak alleenstaande mannen zijn die gehuisvest moeten worden. De gemeente Westland moet dit jaar honderden statushouders huisvesten en dat zijn er helaas veel meer dan vorige jaren. Dat laatste komt omdat in Nederland steeds meer asielzoekers binnenkomen.

De gemeente Westland heeft voor de huisvesting van statushouders het Carlton Hotel aangekocht. Daar woonden al sedert de start van de Oekraïne-oorlog oorlogsvluchtelingen. De gemeente huurde het hele hotel. Het Rijk betaalde alle opvangkosten voor de Oekraïners. Die bewoning eindigde en het hotel kwam te koop.

Mede omdat het hotel dreigde verkocht te worden aan COA voor de opvang van asielzoekers heeft de gemeente Westland het gekocht voor de huisvesting van verplicht te huisvesten statushouders. Koop bleek voorts goedkoper dan huren. Daarmee werd de directe druk op onze sociale huurwoningen voor enige tijd weggenomen. Dat is thans de situatie. In het hotel huizen 120 statushouders, 20 Oekraïners en 10 Westlandse spoedzoekers die dringend een dak boven het hoofd nodig hebben.

De in het hotel gehuisveste statushouders dienen na ca. 6 maanden -want het Rijk betaalt de gemeente maar 6 maanden voor de huisvesting- te verhuizen naar een pension, woning of kunnen ook zelf kiezen te verhuizen naar een andere gemeente. De statushouders krijgen na 6 maanden een bijstandsuitkering waarvan ze de huur moeten betalen.

Westland Verstandig wil de uit het hotel komende statushouders huisvesten in verplaatsbare flexwoningen, maar de realisering daarvan stagneert in Westland, zoals bekend. De juiste plekken in Westland om deze tijdelijke woningen neer te zetten zijn nog steeds niet gevonden. Westland zoekt verder.

De oppositiepartij LPF heeft forse kritiek op deze gang van zaken en vindt dat Westland geen statushouders meer moeten huisvesten. Dat zijn natuurlijk mooie woorden, maar helaas ook alleen maar loze woorden en ook niet uitvoerbaar. Als de gemeente niet huisvest, dan wordt dat overgenomen door de Provincie die dan woningen gaat claimen en toewijzen en de rekening naar Westland stuurt.

Overigens ook in de vorige collegeperiode met LPF, CDA, CU-SGP en VVD aan het roer kregen steeds alle verplicht te huisvesten statushouders een woning. Soms duurde het wat langer, maar uiteindelijk werden alle verplicht te huisvesten statushouders geplaatst. Dus niet anders dan nu gebeurt. Weliswaar werd door de vorige coalitie beloofd dat met de hogere overheden onderhandeld zou gaan worden om minder statushouders richting Westland te sturen, maar dat was alleen maar bühnetaal. Er werd niet onderhandeld en de aan Westland toegewezen aantallen werden uiteraard niet minder. Met Rijk en Provincie valt over aantallen niet te onderhandelen. Dat was en is bekend, ook bij LPF.

Westland Verstandig heeft wel steeds er op gehamerd dat statushouders verspreid over onze dorpen moeten worden gehuisvest. Ook dat opvang zoveel als mogelijk in pensions zou moeten plaatsvinden zodat reguliere sociale huurwoningen aan onze eigen Westlandse inwoners worden gegeven die al lang wachten. Dat laatste lukt wel nu, maar nog steeds niet genoeg.

Onze Westlandse wooncorporaties mogen zelf bepalen aan wie ze woningen toewijzen, daarbij wel uitgaand van het regionale beleid van Woonnet. Willen we dat anders, dan zal Woonnet ofwel verlaten moeten worden door Westland ofwel zullen andere regels daarvoor moeten gaan gelden. Westland Verstandig is voorstander van beide veranderingen omdat met huidige toewijzingsbeleid de wachtlijsten alleen maar langer worden in plaats van korter. Ook wil Westland Verstandig toe naar een gemeentelijk woningbedrijf zodat de gemeente veel directer kan handelen, zelf aan knoppen kan draaien en niet afhankelijk is van de corporaties en zelf de woningen gaat beheren.

Daarnaast zal op een groot perceel in Westland eindelijk gestart moeten worden met de bouw van verplaatsbare woningen voor starters en senioren die niet in staat zijn hogere huurbedragen te voldoen. Dat zijn andere plannen dan flexwoningen voor statushouders. Daar zullen we aparte locaties voor moeten vinden, het liefst in bestaande gebouwen. Daaraan wordt nu gewerkt.

Westland Verstandig begrijpt het onbehagen bij onze inwoners over de “bevoorrechte positie” van statushouders op de woningmarkt en wellicht ook op andere terreinen, maar helaas kan Westland het niet anders regelen. Wil dat anders zijn, dan zal het Rijk de spelregels moeten veranderen en in ieder geval minder asielzoekers moeten toelaten. Dat laatste is een probleem en daar struikelde het voormalige Kabinet over.

Het vorenstaande neemt niet weg dat Westland Verstandig blijft strijden voor meer sociale huur- en koophuizen voor onze eigen inwoners. Want dat zo lang gewacht moet worden op een woning is natuurlijk niet acceptabel en moet snel anders.

Echter over de verplichte huisvesting van statushouders in Westland en de noodzaak van aankoop door de gemeente van het Carlton Hotel moet wel het correcte verhaal verteld worden. Vandaar deze uitleg. Niet fijn om te horen, maar wel -helaas- de realiteit.